In het kleine dorpje Cibodas nabij het Gunung Gede nationale park gingen we wel terug naar het pensionnetje waar we vier jaar eerder ook al waren. De wat oudere eigenaar Freddie spreekt perfect Nederlands, en omdat dit pensionnetje veel vogelaars aantrekt, is het een prima plek om andere vogelspotters te ontmoeten. Dit keer echter niet. We waren buiten het seizoen en daarom dus alleen. We hebben wel veel leuke gesprekken met Freddie gehad (zie ook de column: Religie in Indonesië). Eenmaal terug in Bogor, brachten we direct een bezoek aan een reisbureautje waar we twee vliegtickets kochten van Jakarta naar Manado. We vetrokken nog dezelfde nacht en arriveerden vroeg in de ochtend in noord Sulawesi. Ook hier waren we al eens geweest. Destijds lag onze focus op het duiken rondom Bunaken Eiland, een bekende duikbestemming waar we destijds ook onze duikcertificaten hebben gehaald. Nu lag onze focus op het vogelspotten. Het noorden van Sulawesi kent een tweetal nationale parken die de moeite waard zijn. Uiteraard wordt ook in deze parken nog massaal illegaal gekapt, maar tot op heden is een bezoek nog steeds de moeite waard. Wij reisden in eerste instantie naar het Banani Nani Wartabone Nationale Park (vernoemd naar een lokale vrijheidsstrijder). Er komen maar heel weinig toeristen naar dit park, en daarom alleen al, is het bezoek een belevenis.

Het was een lange busreis van een uurtje of zes vanuit Manado naar het kleine gehucht Duloduo. Duloduo is de meest praktische uitvalsbasis voor het park en herbergt ook een perfecte ‘home stay’, namelijk die van Tante Mien. De prijs is aan de hoge kant, maar het verblijf is een feest te noemen (zie ook het artikel: Vogelspotten bij Tante Mien). We verblijven er drie volle dagen en maken enkele leuke dagtochten naar het park. We waren helaas wel getuige van het feit dat de illegale houtkap in Indonesië nog steeds op volle toeren is. Delen van het park waar we drie jaren geleden nog mooie vogels zagen, waren nu getransformeerd tot akkertjes. Tijdens ons vorige bezoek hadden we verzuimd een serieuze poging te doen om de uiterst bijzondere Temperatuurvogel (Maleo bird) te zien. Dit jaar deden we die poging wel, en met succes. We werden zelfs door de boswachter in de gelegenheid gesteld een 1-dags kuiken, dat in een beschermde omgeving was geboren om het stropen van de eieren te voorkomen, los te laten.

Na ons bezoek aan Banani Nani Wartabone National Park, zijn we met de bemo (publiek minibusje) terug gereden in de richting van Manado. We stapten echter uit in Kotamobagu, om een bezoek aan Gunung Ambang (de berg Ambang) te brengen. De berg Ambang is ook een prima vogelbestemming in Noord Sulawesi omdat dit één van de weinige plekken is om enkele bijzondere bergvogels van Sulawesi te zien. Aangezien het dorpje Sinsingon, aan de voet van Gunung Ambang, geen formele accommodatie heeft, verbleven we bij Pak Julius, de lokale boswachter. Het heeft als taak te voorkomen dat ook dit gebied ten prooi valt aan de kettingzaag, maar echt succesvol is hij echter niet. Ook hier zie je de landbouw langzaam maar zeker de bossen op de helling van de berg ‘wegvreten’. De meeste vogelspotters komen naar deze berg om twee vogels te zien, de Streepkop-bosijsvogel (Scaly Kingfisher) en de Sanford-niltava (Matinan Flycatcher). Wij zagen geen van beiden, mede vanwege het feit dat we geen opnames van de vogels gebruiken om ze te lokken. Maar desondanks was het bezoek meer dan de moeite waard. We zagen heel veel andere vogels.

Onze laatste bestemming in het noorden van Sulawesi was het nationale park Tangkoko. Ook hier waren we eerder, maar destijds hadden we de pech dat alle goede gidsen waren vergeven aan een groep van Birdtours Asia, die met grof geschut naar het dorpje Batu Putih waren afgereisd om zoveel mogelijk vogels in dit kleine park te gaan zien. Nu hadden we alle keus, omdat we in het laagseizoen reisden. Het waren prachtige dagen. We hebben veel gezien en onze gids Samuel, die we overigens sterk aanraden, liet ons zelfs de uiterst bijzondere Minahassa Kerkuil (Minahassa Owl) zien. En nog wel bij daglicht!! (zie ook het artikel: Het nut van een goede gids). Voldaan reisden we terug naar de stad Manado waar we een ticket kochten voor de één uur durende vlucht van Manado naar Kao op het oostelijker gelegen eiland Halmahera. Maar voordat we vlogen hadden we nog een dag om na te genieten van Noord Sulawesi. Een prachtige bestemming met een uiterst vriendelijke bevolking. Maar de rest van ons verblijf in Indonesië gaat ongetwijfeld ook mooie ervaringen opleveren. Elk eiland in deze eilandenarchipel is immers anders en eigenlijk een land op zich. En dat maakt Indonesië een prachtige bestemming.