Aralsk is wat ons betreft zeker een korte stop waard. Aralsk was eens een florerende havenstad aan het Aralmeer. Grootschalige irrigatieprojecten hebben ertoe geleid dat het meer nu bijna droog staat. Met een droog liggende haven, compleet met kranen die voorheen de vracht van de schepen takelden, is de stad illustratief voor de destructieve gevolgen die menselijk handelen op de natuur kan hebben (zie tevens het artikel over Aralsk).

Een twaalf uur durende treinrit scheidt ons van de stad Aktobe. We reizen wederom overdag en zitten in de derde klasse. Ruslandkenner Jelle Brands Cortius beschrijft de derde klasse als een soort rijdende vluchtelingenkampen, maar dat valt gelukkig mee. (zie ook het artikel over treinreizen in Kazachstan) Het reizen per trein is een leuke manier om in contact te komen met de Kazachen, al zijn misverstanden vanwege de taal moeilijk te voorkomen. Zelfs gebarentaal blijkt niet overal hetzelfde. We zitten vlakbij de toiletten, in de buurt van de plek waar mannen een sigaretje kunnen opsteken. Terwijl we koffie drinken, komt er een man naar ons toe en maakt het gebaar dat wat ons betreft lijkt op het aansteken van een lucifer. Aangezien we vlakbij de rookplek zitten lijkt dit logisch, dus antwoorden we dat we geen vuur hebben. Uren later staan we in het gangpad in de rij om uit te stappen. Dezelfde man wringt zich tussen de andere passagiers door en maakt weer het lucifergebaar. “Wil hij de trein in de fik steken?” is onze eerste gedachte. Nu blijkt er echter iemand in de buurt die kan vertalen. De beste man is geen pyromaan, maar wil enkel onze koffie kopen. Een paar uur geleden hadden we hem met plezier een kop koffie aangeboden, maar onze Nescafe is inmiddels op, dus gaat dat nu niet lukken. We vinden dit jammer, aangezien wij regelmatig dingen krijgen aangeboden van lokale medereizigers en dit was een leuke manier om iets terug te doen.

Aktobe is een stad die snel transformeert vanwege de enorme gasinkomsten in de regio. In het centrum van de stad is het contrast goed zichtbaar tussen de grauwe Sovjet flats en de mooie parken met glanzende marmeren monumenten die men hier neerzet, om de nieuw verworven rijkdom te tonen. Typische overblijfselen uit het Sovjet tijdperk blijven echter in het oog springen. Zo vallen ons de enorme, bovengrondse leidingen van de stadsverwarming altijd op.

Per bus verkassen we vervolgens naar Uralsk; één van de mooiere steden van West Kazachstan met een sfeervolle centrale wijk met traditionele Russische huizen. Atyrau, onze volgende bestemming, is daarentegen evenals Aktobe een stad die deels wordt getransformeerd door het overvloedige oliegeld. Al het geld lijkt te worden gespendeerd in één straat, waar de bovenklasse zich vermaakt in winkelcentra en hippe restaurants. Andere delen van de stad ogen nog als het oude Kazachstan.

Met een 21 uur durende treinrit verplaatsen we ons naar Aktau, om vandaaruit per ferry de Kaspische Zee over te steken (zie ook het artikel en de foto’s over de oversteek). In de 59 uur die we daar mee bezig zijn, hebben we voldoende tijd om terug te kijken op onze tijd in Kazachstan. We hebben het heel goed naar onze zin gehad, maar het is wel zo’n bestemming waarbij we ons goed kunnen voorstellen dat mensen niet hun jaarlijkse drieweekse vakantie willen spenderen om van Oost- naar West Kazachstan te reizen. Heb je echter meer tijd, dan is het wat ons betreft wel de moeite waard.

Na de oversteek van de Kaspische Zee, arriveren we in Baku: de hoofdstad van Azerbeidzjan. Wat een stad! Hier worden de oliedollars duidelijk gebruikt om de stad een facelift te geven. Volgens onze hoteleigenaar is men in een soort strijd met Dubai verwikkeld, maar dat zien wij er niet aan af. Natuurlijk heb je hier enkele hypermoderne bouwwerken, maar hetgeen ons meer opvalt zijn de vele terrasjes, luxe parken en vooral de sfeervolle straten vol met mensen. Als we het in één zin zouden moeten beschrijven: “een soort kleine, jonge versie van Parijs”. Voor ex-Sovjet enthousiastelingen en fans van bijzondere bezienswaardigheden, heeft de omgeving van Baku ook genoeg te bieden. Onze dagen vliegen voorbij met het fotograferen van moddervulkanen, vuurbergen en vlaktes gevuld met ja-knikkers (zie ook de foto-impressie van Baku). Baku, een stad waar we ons vooraf weinig van voorstelden, bevalt ons meer dan goed.