Engels | Nederlands
Dussehra Festival in Kota
Udaipur (India), 26 oktober 2007

India heeft met haar rijkdom aan religies en tradities vele festivals en feestdagen. Sommige feesten zijn ingetogen en vinden vooral in huiselijke kringen plaats. Andere festivals zijn uitbundig en zichtbaar voor iedereen. Als reiziger is het leuk om bepaalde festivals van dichtbij mee te maken. Sommige festivals zijn inmiddels zo populair bij toeristen, dat de authentieke sfeer (deels) verloren is gegaan. Denk onder andere aan het Ladakh festival in Leh. Toch zijn er nog steeds veel festivals die nog niets aan puurheid hebben ingeboet. Eén van de belangrijkste festivals is het Dussehra festival. Het Dussehra Festival is een Hindoeïstisch festival waarbij in geheel India de overwinning van het goede op het kwade wordt gevierd. Het Dussehra festival is gebaseerd op de Ramayana. De Ramayana is een Hindoeïstische tekst die omstreeks de tweede eeuw voor Christus is ontstaan. De Ramayana vertelt het verhaal van Rama (een incarnatie van de god Vishnu) die na veel omzwervingen en heldendaden de slechte demon koning Ravana verslaat. Hij wordt hierbij geholpen door een leger van apen, dat wordt aangevoerd door de apenkoning Hanuman.

De viering van het Dussehra festival is in bepaalde plaatsen uitbundiger dan in andere, maar in Kota schijnt de afsluiting van het driedaagse festival zeer spectaculair te zijn. De datum van het festival is afhankelijk van de hindoeïstische maankalender (2007: 19-21 oktober, 2008: 7-9 oktober, 2009: 26-28 sept). Kota is een stad die redelijk weinig door toeristen wordt bezocht en daarom hopen wij dat het festival in deze stad haar authentieke karakter heeft behouden. We hebben dus niet voor niets onze route zo gepland dat we hier tijdens het Dussehra festival zijn.

Grote beeltenissen van de 'slechteriken' voordat ze worden verbrand
 

In de middag van 21 oktober komen we aan op het festivalterrein in het centrum van Kota. Op een grote vlakte staan drie grote beelden van papier-maché die Ravana en twee van zijn slechte vrienden moeten voorstellen. De beeltenis van Ravana is ongeveer 25 meter hoog en de twee anderen zijn ongeveer 20 meter hoog. De Ravana pop beweegt zelfs met zijn armen, ogen en mond. Deze poppen schijnen na zonsondergang door middel van vuurwerk te worden verbrand. Het vernietigen van de beelden is het hoogtepunt van het festival, maar tot die tijd kan iedereen zich vermaken op de enorme kermis en de braderie die rondom de poppen is opgesteld. De kermisattracties zijn erg leuk om te zien. Zo zijn er vier trapautootjes op een metalen wiel gemonteerd dat langzaam ronddraait (aangedreven met de hand) om een draaimoleneffect te creëren. Er is ook een schipschommel en er zijn verschillende reuzenraden. Deze attracties hebben echter allemaal één ding met elkaar gemeen: ze zien er veel te hoog en veel te snel uit voor de manier waarop ze in elkaar zijn gezet. Wanneer we door een kermisexploitant worden uitgenodigd om een ritje met de schipschommel te maken wijzen we dat aanbod daarom ook vriendelijk af.

Een andere attractie die veel bekijks trekt zijn twee blanke toeristen. Eén lange man van bijna twee meter en een klein meisje met een brilletje. Wij dus! Overal waar wij stilstaan, ontstaat een zwerm van mensen om ons heen om handjes te schudden, foto’s te maken of een kort praatje met ons te maken. Terwijl de kermis en de braderie veel fotogenieke plaatsen heeft, lukt het ons bijna niet om een foto te knippen omdat er steeds iemand pontificaal voor de lens gaat staan. Maar, het is wel erg leuk en het is vooral ook een puur festival dat niet is aangepast voor de toeristen. Het is een festival voor de Indiërs en we hebben dan ook geen enkele andere toerist gezien.

De kwade demonenkoning Ravana gaat onder gejuich in as op
 
Omdat we het vuurwerkspektakel goed willen zien gaan we om ongeveer half zes terug naar het veld waar de poppen staan. Er zitten al veel mensen klaar op de doeken die er voor het publiek op de grond zijn neer gelegd. Terwijl wij om ons heen kijken om een mooi plekje te vinden komt er een militair naar ons toe. Hij geeft aan dat we in het persvak mogen gaan staan als we dat willen. Dat willen we wel! Daar hebben we immers een prachtig zicht op zowel de poppen als op het publiek. In het persvak zijn wij ook een bezienswaardigheid. Al snel worden we geïnterviewd door een lokale nieuwszender en moeten we poseren voor verschillende fotografen. Langzaam maar zeker begint het te schemeren en komen er meer mensen in het persvak te staan. Dit zijn mensen die net als ons het geluk hebben dat zij een goedgezinde militair tegen zijn gekomen waardoor zij met toestemming op dit goede plaatsje het spektakel kunnen afwachten. Vanuit de achterzijde van het festivalterrein komt een processie naar de poppen (en dus naar ons) toegelopen. Voorop lopen olifanten die worden gevolgd door open karren waarop taferelen uit de Ramayana worden uitgebeeld. Verder is er veel muziek en zijn er veel dansers die een extra feestelijke sfeer aan het geheel geven. Dit is precies zoals een festival zou moeten zijn: mooi, vrolijk, kleurrijk en puur.

Om ongeveer 19.30 is het zover. Met luide klappers gaat de kop van één van de kornuiten van Ravana in vlammen op. Wij staan een kleine 25 meter van de poppen af en voelen het een paar graden warmer worden door de warme gloed van de vlammenzee. Met nog meer vuurwerk en met nog meer kabaal gaat de rest van het lijf naar de knoppen. Dit is met recht een spektakel te noemen. We vragen ons nog wel even af of het wel zo veilig is om zo dicht bij deze vuurwerkpoppen te staan. Waarschijnlijk zou je in Nederland zeker drie keer zoveel afstand moeten bewaren. Brandende stukken papier-maché dwarrelen naar beneden en al snel zitten we vol met as. Lang tijd om hierover na te denken hebben we niet. De tweede kornuit van Ravana gaat de hens in.

Ravana is ongeveer vijf meter groter dan zijn inmiddels verkoolde handlangers. Hij is als laatste aan de beurt om met luide knallen en onder gejuich van het massaal toegestroomde publiek in rook op te gaan. Als zijn kop in vuur staat dwarrelt een nog warm stuk papier tegen Ivonne haar gezicht. Er is niks aan de hand, maar we nemen toch het zekere voor het onzekere en gaan een paar meter verder naar achteren staan. Al snel volgen er meerdere mensen ons voorbeeld. Er blijkt een brandend stuk papier tussen de mensenmassa terecht te zijn gekomen waardoor het doek waarop de mensen zitten vlam heeft gevat. De brandslangen van de aanwezige brandweerauto’s worden uitgerold, maar gelukkig hebben enkele militairen het brandje al kunnen uittrappen. Ravana brandt ondertussen rustig verder en geeft met enkele vuurwerkknallen zijn laatste stuiptrekkingen. Daarna volgt er nog een mooi vuurwerk en is het hoogtepunt van het festival voorbij. Terwijl velen zich nog uren op de kermis en de braderie vermaken is voor ons het festival ten einde. Wij gaan met een voldaan gevoel terug richting ons hotel. We zijn dan ook erg blij dat we onze route dusdanig hebben gepland dat we dit festival in Kota hebben mogen meemaken.

Zie ook de foto-impressie van het Dussehra Festival in Kota


Go back to home pageGo to Articles sectionGo to Columns sectionGo to Photos sectionGo to countries sectionGo to weblog sectionGo to about us