Engels | Nederlands
Sundarbans, ‘s werelds grootste mangrove bos
Khulna (Bangladesh), 8 maart 2008

Lang voordat we in Bangladesh arriveerden hadden we ons al enigszins ingelezen in het land. We waren het er snel over eens dat Sundarbans, het grootste mangrove bos ter wereld, een absoluut hoogtepunt zou worden van ons bezoek aan Bangladesh. Zo was het ook. Echter, veel heeft te maken met geluk, maar er zijn ook aspecten die je zelf in de hand hebt.

Toen we in februari 2008 in Bangladesh arriveerden, waren we er niet zeker van of we de Sunderbans wel zouden kunnen en willen bezoeken. De cycloon Sidr had namelijk in november 2007 een spoor van vernieling achtergelaten in het zuidelijk deel van Bangladesh waarbij meer dan 6000 mensen het leven hebben gelaten. Ook Sunderbans is hard getroffen door de cycloon Sidr. Wat de precieze schade is, is voor een groot gedeelte nog onbekend. Op internet en in veel lokale media zijn foto’s te zien van vernielde bossen waarin bomen als luciferstokjes zijn afgeknapt, en kleine nederzettingen die volledig zijn verwoest. Wat het effect van Sidr op de fauna (dieren) is, is zoals gezegd nog onbekend. Sommigen stellen dat 30-50% van de fauna is weggevaagd, terwijl anderen de schade minder groot schatten. Uiteindelijk hebben we toch besloten om een bezoek te brengen aan Sundarbans en maar te zien wat er nog van over is.

Oog in oog met een tijger!
 

Er zijn verschillende mogelijkheden om een bezoek te brengen aan Sundarbans. Veel Bangladeshi mensen kiezen voor een dagtocht per boot vanuit het stadje Mongla. Dit is veruit de goedkoopste optie, maar ook de optie waarbij je het minste ziet. Je vaart namelijk het grootste deel van de dag over een brede rivier en je brengt daarnaast een bezoek aan een soort van mini-zoo waar je overlopen wordt door luidruchtige Bangladeshi’s die allemaal met je op de foto willen. Voor ons was dit geen optie. Het merendeel van de buitenlandse toeristen boekt een drie- of vierdaagse tour in de stad Khulna. Deze tours volgen een vast programma, wat ongeveer op het volgende neer komt. De eerste dag wordt besteed aan het met de boot reizen van Khulna naar het zuidelijke deel van de Sundarbans. Dit zuidelijke deel is het meest interessante deel van de Sundarbans aangezien je daar de meeste kans hebt om wilde dieren te zien. Vervolgens blijf je twee dagen in dit zuidelijke deel van de Sundarbans om dagtochtjes te maken per jungleboot (kleine roeiboot) of te voet. Slapen en eten doe je op de grote boot waarmee je vanuit Khulna naar de Sundarbans bent gevaren. De groepsgroottes variëren van 15 tot 45 mensen. De laatste dag wordt besteedt aan het terugvaren naar Khulna. Vaak wordt de terugtocht al in de middag van dag drie aangevangen. Wij hebben overwogen om een dergelijke tour te boeken, maar hebben daar om een aantal redenen toch vanaf gezien.

Een door de cycloon Sidr verwoest boswachters station nabij Katka
 
De belangrijkste reden om deze tour niet te boeken is de groepsgrootte. Als je namelijk ook nog wat wilde dieren wilt zien, of de kans daarop aanzienlijk wilt vergroten, moet je niet in een grote groep door Sundarbans reizen. Er zitten namelijk in een grote groep altijd wel een aantal mensen die geen speciale interesse hebben in wilde dieren, waardoor zij geen uren stil kunnen zitten in een bootje. Daarnaast is het programma van deze standaard tours zeer beperkt. Ondanks het feit dat je een tour boekt van vier dagen, besteed je de meeste tijd aan boord van de grote boot en doe je dus weinig activiteiten. Deze standaard tours doen in vier dagen slechts vier jungleboottochten van elke 1-1½ uur, een wandeling over een strand (wat je uiteraard ook elders in Bangladesh kunt doen) en een boswandeling van 1-1½ uur. Tenslotte hebben de organisaties die deze tours organiseren ook de neiging het programma in te korten. Zo komt het regelmatig voor dat de terugtocht naar Khulna al op de derde dag wordt ingezet, waardoor je een halve dag minder in het interessante deel van de Sundarbans bent. Al met al redenen genoeg om deze tour niet te boeken. Het laatste alternatief is om een privé tour te organiseren. Dat kan nog steeds via de gangbare organisaties die vaak ook in het bezit zijn voor boten voor 1-4 personen. Uiteraard is dit duurder dan de tours waarbij je met een groep van 15-45 personen gaat, maar je krijgt er wel heel veel meer voor terug. Je kunt namelijk zelf een programma samenstellen en melden dat je zoveel mogelijk tijd wilt doorbrengen in de bossen. Rustmomenten hoeven wij niet te hebben, want rusten doen we wel als we weer terug zijn in Khulna. Er is immers één simpele regel: “hoe langer je in het bos bent, hoe meer kans je hebt om iets te zien”. Daarnaast vonden wij het heel belangrijk om inspraak te hebben in de keuze voor de gids. We willen altijd eerst kennismaken met de gids om te kijken of het klikt, voordat we een besluit nemen over het boeken van de tour. In dit geval wilden we een gids hebben die ook naturalist is, omdat we zoveel mogelijk wilde dieren wilden zien. Veel andere mensen stellen dat een verblijf in Sundarbans alleen al de moeite waard is vanwege de schitterende omgeving. Uiteraard zijn we het daarmee eens, maar als je daarnaast ook nog een paar wilde dieren ziet, wordt en bezoek aan Sundarbans ineens een onvergetelijke ervaring.

Uiteindelijk hebben we een vierdaagse privé tour geboekt. De twee volle dagen in Sundarbans hadden we volgepropt met activiteiten, zoals wandeltochten en tochten met de stille jungleboot. De kleine jungleboot was klein genoeg om door de kleinste riviertjes en beekjes te kunnen varen. Sundarbans is vooral interessant voor de mensen die ook van vogels houden. In vier dagen tijd hebben we meer dan zeventig verschillende soorten gezien. Zo herbergt Sundarbans negen verschillende soorten Kingfisher’s (ijsvogels) waarvan we er zes hebben gezien, waaronder de zeldzame Ruddy Kingfisher. Daarnaast zijn er heel veel andere vogels zoals de kleurrijke Sunbirds, Leafbirds en Bee-eaters, en spectaculaire grote vogels zoals de White Bellied Sea Eagle, de Crested Serpent Eagle en de Brown Fish Owl. Het absolute hoogtepunt van ons bezoek aan Sundarbans was echter toen we oog in oog kwamen te staan met een wilde Bengaalse Tijger. De tijger was net aan het baden in een smal riviertje toen wij met onze jungleboot de bocht om kwamen varen. Nadat de tijger ons hoorde, keek hij ons voor enkele ogenblikken aan, waarna hij in het dichte struikgewas verdween. Wij prijzen ons zeer gelukkig dat we een wilde tijger in Sundarbans hebben gezien. De kans daarop is namelijk bijna nihil. Maar het geluk was ons goedgezind want we hebben daarnaast tijdens ons bezoek aan Sundarbans ook een zoutwater krokodil, Ganges dolfijnen, Irrawadi dolfijnen, de monitor lizard, otters, herten, wilde zwijnen, Rhesus Macaques (apen) en een slang gezien. En het had nog mooier kunnen zijn. Onze gids zag namelijk ook nog de zeer zeldzame Fishing Cat (een soort Luipaard), iets wat hij nog nooit eerder had gezien in Sundarbans. Helaas waren wij iets te laat met kijken waardoor de Fishing Cat alweer verdwenen was.

Al met al is het bezoek aan Sundarbans voor ons een zeer speciale ervaring geweest. Natuurlijk is het zo dat de cycloon Sidr veel zichtbare schade heeft aangebracht, maar er is nog steeds heel veel te zien. Het is wel zinvol om vooraf te bepalen met welk doel je naar Sundarbans gaat. Als je veel om natuur geeft is het raadzaam in een kleine groep te reizen, zoveel mogelijk tijd in het park door te brengen, en vooral een goede gids te nemen. Doe je dat niet, dan verblijf je vaak op de grote boot, doe je relatief weinig activiteiten en kan je bezoek aan Sundarbans wel eens tegen gaan vallen. Ga je echter vooral om van de omgeving te genieten en ’s avonds een biertje te drinken met de andere reizigers, dan is de grotere en goedkopere tourboot een prima optie.

Zie ook de photo-impressie over Sundarbans.

--------------------------------------
Lezers die speciaal geïnteresseerd zijn in wildlife en een bezoek gaan brengen aan Sundarbans in Bangladesh, kunnen indien gewenst contact opnemen met de gids (naturalist) die wij hebben gehad tijdens ons bezoek aan Sundarbans om een tour te organiseren: Zahangir Alom (zahanzool@yahoo.com)


Go back to home pageGo to Articles sectionGo to Columns sectionGo to Photos sectionGo to countries sectionGo to weblog sectionGo to about us