Puerto Rico is een eiland in het Caribisch gebied dat een territorium is van de Verenigde Staten. Het is echter geen staat en geen onderdeel van een bepaalde staat. Puerto Ricanen die op het eiland wonen hebben wel een Amerikaans paspoort, maar mogen niet stemmen voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Ze hebben een zekere mate van onafhankelijkheid, maar op hoofdzaken heeft de Verenigde Staten het toch voor het zeggen. De Senator die men mag afvaardigen naar Washington mag wel praten, maar mag niet mee stemmen. Een vreemde situatie, voor een land dat wereldwijd een voorvechter van democratie is. Het Amerikaanse paspoort zorgt er wel voor dat Puerto Ricanen zich zonder problemen op het Amerikaanse vaste land kunnen vestigen om daar te werken. De economische crisis heeft diepe sporen achtergelaten in de Puerto Ricaanse economie. Veel fabrieken zijn gesloten en de werkeloosheid is hier dubbel zo hoog (ongeveer 13,8%) als op het vaste land. Het gemiddelde loon dat men hier verdient is slechts de helft (ongeveer $17.000) van het gemiddelde salaris in de rest van Amerika. Daar staat tegenover dat het prijspeil van levensmiddelen hier zelfs wat hoger is dan op het vaste land. Enkele Puerto Ricanen vertelden ons dat dit komt omdat de VS het niet toestaat dat Puerto Rico zaken rechtstreeks importeert. Alles moet eerst binnenkomen via de douane van het vaste land van de VS; zelfs als er landbouwproducten uit het buureiland Dominicaanse Republiek komen.

Met deze economische situatie is het begrijpelijk dat veel Puerto Ricanen delen van hun leven op het vaste land van de VS doorbrengen om daar te werken of te studeren. Toch zijn er weinig die zich daar meer Amerikaan dan Puerto Ricaan gaan voelen. Men brengt liever een stukje van hun samenleving naar de VS door in Puerto Ricaanse wijken te wonen waar de Puerto Ricaanse vlag fier wappert. In Puerto Rico hebben Amerikaanse franchise ondernemingen echter wel een duidelijke voet aan de grond gekregen. Iedere middelgrote plaats heeft minimaal een Mc Donalds, een Burger King en een Subway restaurant. De muziek blijft echter Latijns Amerikaans en de voertaal is zonder twijfel Spaans. Veel mensen zijn tweetalig, maar grote delen van de bevolking zijn alleen het Spaans machtig.

Als we door het weelderig groene landschap rijden, zien we regelmatig mannen met hun vechthaan onder een boom zitten. De haan wordt vertroeteld tot het moment dat hij aan de bak moet. Hanengevechten zijn verboden in de VS, maar hier is het nog toegestaan en erg populair. Een gemiddeld gevecht duurt 30 seconde en daarna belandt één van de vertroetelde hanen in de kookpot. Buiten de dichter bevolkte gebieden, lijkt de Amerikaanse invloed in grote mate verdwenen. Het wegennet is in zeer slechte staat, woningen zien er veelal oud uit, maar de tuintjes worden netjes bijgehouden. We schatten dat bij minimaal vijftig procent van de auto’s de verlichting deels kapot is en de rijstijl is “gepassioneerd” te noemen. Op bochtige, smalle bergweggetjes wordt hard gereden. Dat moet ook wel, want de Puerto Ricaan moet natuurlijk wel op tijd bij zijn vrienden zijn om met een pilsje van het leven te genieten.

De belangrijkste reden waarom de Puerto Ricaan niet teveel Amerikaans willen worden, is waarschijnlijk omdat zij in één belangrijk ding beter zijn. Ze zijn armer en hebben veel minder macht, maar ze hebben de kunst van het gelukkig zijn beter onder de knie. Een recente studie heeft aangetoond dat Puerto Ricanen tot de gelukkigste mensen ter wereld behoren (met een score van 4,67 op de schaal van 1 tot 5). De overige inwoners van de VS bleven steken op een score van 3,47. De Puerto Ricanen willen dus best wat leuke en gemakkelijke zaken van de VS overnemen, maar het moet allemaal wel leuk en swingend blijven.