Het grote aantal toeristen is ook van de grootste negatieve punten van India te noemen. Sommige gebieden zijn tegenwoordig zo toeristisch, dat er eigenlijk geen sprake meer is van authenticiteit. Wat eigenlijk nog veel erger is, is de manier waarop reizigers bejegend worden door de Indiërs die hun kost verdienen aan het toerisme. Terwijl je zou verwachten dat vriendelijkheid en service topprioriteit zou hebben bij deze beroepsgroep, is het tegendeel vaak waar. De toerist wordt gezien als melkkoe die zo snel mogelijk leeg gemolken moet worden. Alle energie gaat daarbij zitten in het afhandig maken van geld, waardoor de service en de producten die je ervoor terugkrijgt inferieur zijn. Koud eten, smerige tafels en bestek, vieze kamers, botte bediening, foutieve rekeningen (altijd in je nadeel) en suïcidale auto-rickshaw ritten zijn helaas geen uitzondering. Van lange termijn denken heeft men vaak nog niet gehoord. Korte termijn geld, daar draait het om.

Een ander negatief aspect van het reizen in India zijn de voor ons westerlingen vaak zeer confronterende sociaal-culturele tradities. Eén van de meest zichtbare tradities is dat mensen geen waarde hechten aan een schone leefomgeving. Werkelijk alles wordt op straat gekieperd, waardoor de meeste dorpen en steden tevens vuilnisbelten zijn geworden. Veel mensen wijden dat aan de armoede, maar dat is onzin. Zelfs de hoogopgeleide en rijke Indiërs schromen het niet om lege plastic flessen en chipszakjes uit de bus of trein te gooien. Met armoede is wel direct een volgend confronterend aspect genoemd. De armoede is India is echt extreem. We hebben al door veel arme landen gereisd (waaronder een aantal Afrikaanse landen), maar de kwaliteit van het leven voor grote groepen Indiërs lijkt in veel opzichten uitzichtlozer. Wat wellicht nog het meest confronterend is, is het gebrek aan compassie bij de mensen die het beter hebben. In de sterk hiërarchische Indiase samenleving (Kaste systeem) is weinig tot geen respect voor de mensen uit de lagere hiërarchische lagen. Dit is dagelijks zichtbaar in bijvoorbeeld restaurants en koffiehuizen. Als je dan ziet hoe sommige “rijkere” mensen de bediening behandelen, dan is dat ronduit onbeschoft te noemen. Je krijgt bijna de neiging excuses aan te bieden voor het gedrag van andere mensen. Het gedrag van deze mensen is wellicht te verklaren uit het Kaste systeem (systeem waarbij mensen in klassen worden verdeeld) dat één van de belangrijke aspecten is in de Hindoe religie. Hindoes geloven in reïncarnatie en dat de klasse waarin je hergeboren wordt, afhangt van je gedachten en daden in je huidige leven. Heb je en positieve “karma” dan reïncarneer je in een hoger niveau. Is je karma daarentegen negatief, dan reïncarneer je in een lager niveau, wat betekent dat je eventueel ook als dier kunt worden herboren. Het systeem houdt dus kort door de bocht in, dat de kwaliteit van je huidige leven het gevolg is van wat je in je vorige leven hebt gedaan. Eigen schuld, dikke bult, zeg maar! Misschien dat sommige mensen in die gedachte de rechtvaardiging zien om andere mensen minachtend te behandelen.

Om deze reden is India voor ons een land met gemengde gevoelens. Het is een prachtig land met fabelachtige bezienswaardigheden. Daarnaast is het een land dat in veel opzichten stil lijkt te hebben gestaan de afgelopen eeuwen waardoor je je vaak in een openluchtmuseum waant. De uitdaging van India ligt de komende decennia vooral op sociaal-cultureel vlak Als de stappen worden gemaakt wordt India wellicht de bestemming met naast de fabelachtige bezienswaardigheden, ook een grandioze reisbeleving. Tot die tijd blijft India voor ons het land met de gemengde gevoelens.